Krop in de keel

In mijn 2de kandidatuur kreeg ik les van Professor Wielemans. Professor Wielemans was een een fenomeen onder de studenten. Elke les herhaalde hij wel 10 keer 'De mens is een knooppunt van relaties', zodat we dat nooit meer zouden vergeten.

Professor Wielemans zei ons tijdens de laatste les: 'Straks zijn er examens, daarna komt de proclamatie. Ik doe niet mee aan de gewoonte om enkel te applaudisseren voor de studenten die een onderscheiding halen. Een onderscheiding zegt niets. Sommige studenten die in tweede zit met de hakken over de sloot zijn geraakt, hebben soms veel harder moeten werken in moeilijker omstandigheden dan de super-omkaderde student die onderscheiding haalt. Ik heb veel meer respect voor de eerste student dan voor de tweede. Ik klap dus nooit.'

Gisterenavond tijdens de proclamatie van de studenten van het Volwassenonderwijs in Anderlecht moest ik denken aan de woorden van Professor Wielemans: Volwassen studenten -vaak van allochtone origine - die gedurende jaren werk, gezin en studies hebben gecombineerd, behaalden eindelijk hun diploma secundair onderwijs.

Ook een aantal van 'mijn studenten' zijn afgestudeerd. De stoere mannen die overdag in de reclame of de verkoop werken en 's avonds gedurende 3 jaar, vaak 4 avonden per week tot 21u30 les kwamen volgen, moesten even slikken toen hun naam werd afgeroepen. Heel even hadden ze blinkende oogjes in plaats van hun gebruikelijke grote mond.

Ik wens hen van harte een welgemeende proficiat. Een héél puike prestatie. Voor hen had Professor Wielemans wel geklapt, denk ik.

Clichés over leraars: Ze zijn waar.

Met het einde van het schooljaar in zicht wordt in de Vacature en in het tijdschrift 'Klasse' het beroep van leerkracht onder de loupe genomen. Een aantal vooroordelen die leerkrachten hebben over de private sector, enerzijds en vooroordelen die er bestaat ten aanzien van leerkrachten, anderzijds worden er besproken.

Zelf geef ik bij wijze van 'hobby' het vak HRM aan de bachelor-studenten marketing in het CVO Brussel en ook als consultant heb ik al een aantal keer voor scholen mogen werken. In die zin kan ik het leraarschap en het werken in de privé goed vergelijken. Mijn conclusie is eigenlijk eenvoudig: de clichés over het leraarschap zijn meestal waar:

* Ja, je hebt veel vakantie;

* Neen, je moet niet zoveel werken (ik weet wel dat je dingen moet voorbereiden enzo, maar dan nog geraak je niet snel aan de meer-dan-40-uren week die in de privé eigenlijk vanzelfsprekend is);

* Ja, het verdient goed;

* Ja, je hebt zekerheid als vastbenoemde leerkracht.

Als je die dingen op een rijtje zet, lijkt het leraarschap een droomjob. Wel, dat is het ook tot op zekere hoogte. Wat voor mij een groot nadeel is aan de job, is het schoolsysteem zelf: Heel veel regeltjes en procedures, administratie, administratie en nog eens administratie, dikwijls een negatieve houding ten aanzien van studenten en directie, een klaagcultuur, ...

Het probleem is dan natuurlijk dat wie zich hier in thuis voelt (een goede 'Person-Organisation-fit' om het in HR-termen te zeggen), in het onderwijs blijft en zo deze cultuur versterkt. Wie zich hier niet in thuis voelt, verlaat het onderwijs en gaat zijn/haar talent in dynamischer oorden ontwikkelen. De verloopcijfers van startende leerkrachten zijn enorm. Eigenlijk zouden we eens moeten onderzoeken wie blijft en wie vertrekt. Misschien schieten niet enkel de meest competente leerkrachten over.

Gelukkig zijn er ook veel gemotiveerde leerkrachten die er - ondanks het schoolsysteem - toch nog blijven voor gaan en proberen vernieuwende initiatieven te nemen. In het CVO Brussel heb ik alleszins het gevoel met gemotiveerde collega's en een jong, vernieuwend directieteam te mogen samenwerken.

Dat moet ook wel: De school is gelegen in de wijk Kureghem in Anderlecht, op 100 m van de hogeschool die een aantal maanden zijn deuren sloot omdat de studenten te vaak werden overvallen. In die omstandigheden helpt het niet in een hoekje te gaan zitten janken. Alleen een 'ik-wil-vooruit-mentaliteit' is hierbij nuttig en zinvol.

En van die mentaliteit, daar hou ik van, zowel in de privé als in het onderwijs. Meer van dat, zou ik zo zeggen!